تحول در نظام بانکی با افزایش واقعی سرمایه: گامی اساسی در ارتقاء سلامت مالی کشور

نکته مهم و متمایز این دوره نسبت به گذشته، کاهش وابستگی به تجدید ارزیابی دارایی‌ها در فرآیند افزایش سرمایه بانک‌هاست. برخلاف دوره‌های پیشین که بخش عمده‌ای از رشد سرمایه‌ ثبت‌شده بر پایه حسابداری دارایی‌ها صورت می‌گرفت، تنها ۱۵ درصد از سرمایه‌گذاری اخیر (معادل ۴۲.۵ هزار میلیارد تومان) از این محل تأمین شده است. این تغییر رویکرد، نشانه‌ای از حرکت به سمت اصلاح واقعی ساختار مالی بانک‌ها و افزایش شفافیت در نظام بانکی کشور تلقی می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری راهبرد بازار نظام بانکی به عنوان شریان حیاتی اقتصاد هر کشور، نیازمند سرمایه‌گذاری مستمر و ساختار مالی شفاف برای ایفای نقش مؤثر در تأمین مالی تولید، کنترل تورم، و تقویت اعتماد عمومی است. بر اساس تازه‌ترین گزارش رسمی وزارت امور اقتصادی و دارایی، طی سه سال گذشته، سرمایه بانک‌های دولتی و خصوصی‌شده با افزایشی بی‌سابقه به رقم ۲۷۵ هزار میلیارد تومان رسیده است.

برای مقایسه، بررسی عملکرد دولت‌های یازدهم و دوازدهم نشان می‌دهد که در فاصله هشت ساله منتهی به سال ۱۴۰۰، افزایش سرمایه بانک‌های دولتی تنها به ۲۰۱ هزار میلیارد تومان رسید که بالغ بر ۹۴ درصد آن از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها بوده است؛ اقدامی که اگرچه در ظاهر صورت‌های مالی را بهبود می‌بخشید، اما تأثیر مستقیم و پایداری بر توان واقعی تسهیلات‌دهی بانک‌ها نداشت.

تحقق این حجم از افزایش سرمایه با روش‌های واقعی و قابل اتکا، گامی مؤثر در جهت ارتقاء کفایت سرمایه، پایداری مالی، و حمایت عملی از بخش تولید کشور است. از سوی دیگر، این اقدام می‌تواند زمینه‌ساز تقویت نظارت بر نظام بانکی، بهبود رتبه اعتباری بانک‌ها، و کاهش فشار بر بانک مرکزی در تأمین منابع شود.

افزایش سرمایه بانک‌ها از مسیرهای غیرتورمی و اصولی، علاوه بر هماهنگی با اهداف کلان اقتصادی مندرج در اصل ۴۴ قانون اساسی، زمینه تحقق شعارهای سال‌های اخیر مبنی بر مهار تورم و رشد تولید را نیز فراهم می‌سازد.

نقش این تحول در استقرار عدالت اقتصادی نیز قابل‌توجه است؛ چرا که با تقویت توان اعتباری بانک‌های دولتی، امکان تسهیلات‌دهی به مناطق کمتر برخوردار، حمایت از اشتغال خرد و ارائه خدمات مالی به اقشار ضعیف جامعه فراهم‌تر خواهد شد. در چنین شرایطی، نظام بانکی به جای ابزار تجملی سودآوری برای اقلیت، به نهاد پشتیبان عدالت اجتماعی و پیشرفت عمومی بدل خواهد شد.

خبرنگار فاطمه محققی