عقب‌نشینی چین از خرید طلا در پی جهش قیمت‌ها؛ سکوت استراتژیک پکن در بازار طلای جهانی
در شرایطی که بازار جهانی طلا در سال جاری میلادی شاهد جهشی بی‌سابقه بوده، داده‌های رسمی نشان می‌دهد که بانک مرکزی چین برای پنجمین ماه پیاپی در سپتامبر ۲۰۲۵ (برابر با مهرماه ۱۴۰۳) از خرید طلا برای ذخایر ارزی خود خودداری کرده است. دلیل اصلی این توقف، رشد قابل توجه قیمت طلا در بازار جهانی عنوان شده است.
به گزارش پایگاه خبری راهبرد بازار آمار منتشرشده نشان می‌دهد که میزان ذخایر طلای چین در پایان ماه سپتامبر بدون تغییر در سطح ۷۲.۸ میلیون اونس تروا باقی مانده، اما با افزایش ارزش مواجه شده و از ۱۸۲.۹۸ میلیارد دلار در پایان آگوست به ۱۹۱.۴۷ میلیارد دلار رسیده است. این افزایش ارزش، حاصل رشد ۲۸ درصدی قیمت طلا در سال جاری است؛ رشدی که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌سابقه بوده و به دلیل کاهش تدریجی نرخ بهره در آمریکا، تنش‌های ژئوپلیتیکی، و تقاضای قوی بانک‌های مرکزی جهان رقم خورده است.
پایان یک روند ۱۸ ماهه؛ توقف تاکتیکی چین
بانک مرکزی چین که در سال ۲۰۲۳ به عنوان بزرگ‌ترین خریدار رسمی طلا در جهان شناخته شد، از نوامبر ۲۰۲۲ تا می ۲۰۲۴ به مدت ۱۸ ماه متوالی به خرید طلا پرداخت. اما این روند از ماه ژوئن متوقف شد و اکنون پنجمین ماه است که هیچ‌گونه افزایش در ذخایر طلای رسمی این کشور ثبت نشده است.
تحلیلگران معتقدند این سکوت خرید، نه نشانه‌ای از کاهش تمایل چین به طلا، بلکه نوعی استراتژی انتظار است. نیتش شاه، استراتژیست موسسه «ویزدوم‌تری» (WisdomTree) در این‌باره می‌گوید: «بانک مرکزی چین طلا را همچنان به عنوان بخشی کلیدی از تنوع‌بخشی ذخایر می‌بیند، اما در حال صبر برای ورود در سطوح قیمتی جذاب‌تر است.»
آینده بازار طلا؛ بازگشت چین یا تداوم سکوت؟
با توجه به پیش‌بینی‌های متعدد مبنی بر احتمال عبور قیمت طلا از مرز ۳۰۰۰ دلار در سال آینده، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که توقف خرید چین موقتی است و این کشور در صورت مشاهده تعدیل قیمتی یا تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیکی، ممکن است مجدداً به بازار بازگردد.
در عین حال، داده‌های شورای جهانی طلا نشان می‌دهد که اگرچه خرید بانک‌های مرکزی در سال ۲۰۲۴ نسبت به ۲۰۲۳ کاهش یافته، اما همچنان از میانگین سال‌های پیش از ۲۰۲۲ بالاتر است، موضوعی که نشان می‌دهد طلا همچنان به عنوان پشتوانه‌ای مطمئن در دوران نوسان‌های اقتصادی و ارزی، اهمیت راهبردی خود را حفظ کرده است.
تأثیرات بر بازار داخلی و بورس ایران
توقف خرید طلا توسط چین ممکن است در کوتاه‌مدت به ایجاد نوساناتی در روند قیمت جهانی منجر شود، اما با توجه به عوامل محرک تقاضا، چشم‌انداز بلندمدت همچنان صعودی ارزیابی می‌شود. این روند، برای اقتصادهایی مانند ایران که بازار سرمایه به طور غیرمستقیم تحت تأثیر بهای جهانی کالاها و فلزات قرار دارد، پیامدهایی دارد.
در بورس تهران، نمادهای مرتبط با فلزات اساسی و معدنی به شدت به قیمت‌های جهانی طلا و سایر فلزات وابسته‌اند. در صورتی که طلا در سطح‌های بالا تثبیت شود، شرکت‌های مرتبط با استخراج، فرآوری یا صادرات فلزات می‌توانند شاهد رشد ارزش بازار خود باشند، موضوعی که ممکن است منجر به چرخش مجدد بخشی از نقدینگی به سمت این گروه‌ها شود.